Troon in gevaar: Willem-Alexander dreigde te stoppen als koning

Koning Willem-Alexander overwoog ooit om zijn troon op te geven vanwege de kwestie rondom zijn schoonvader Jorge Zorreguieta. Dit onthullen de makers van de BNNVARA-documentaire Een Porseleinen Huwelijk, gebaseerd op niet eerder openbaar gemaakte gespreksverslagen en interviews.

Een jaar voor het huwelijk met Máxima ontstond er een conflict tussen Willem-Alexander, zijn moeder koningin Beatrix en premier Wim Kok over de mogelijke aanwezigheid van Zorreguieta bij de bruiloft. Zorreguieta had namelijk deel uitgemaakt van de Argentijnse regering tijdens de dictatuur van Videla, wat politieke gevoelig lag.

Premier Wim Kok vond dat het ongepast zou zijn als Zorreguieta aanwezig zou zijn bij het huwelijk. Dit leidde tot woede bij Willem-Alexander, zo blijkt uit de notities van toenmalig Minister van Staat Max van der Stoel. Koningin Beatrix erkende dat de kwestie ernstige gevolgen zou kunnen hebben voor de monarchie. Volgens de wet zou Willem-Alexander zijn recht op de troon verliezen als hij zou trouwen zonder toestemming van de Staten-Generaal. Die toestemming was verre van zeker vanwege Zorreguieta’s verleden.

Willem-Alexander was echter zo verliefd op Máxima dat hij bereid was afstand te doen van de troon om met haar te kunnen trouwen. Dominee Carel ter Linden, die het kerkelijk huwelijk zou inzegenen, bevestigde dit in de documentaire. Zorreguieta was in eerste instantie niet van plan om weg te blijven bij de bruiloft. Hij moest door het paar zelf worden overtuigd dat zijn afwezigheid de beste keuze was om het huwelijk mogelijk te maken.

In de documentaire wordt ook besproken dat er een onderzoek naar de achtergrond van Zorreguieta werd uitgevoerd in 1999, toen de relatie nog nauwelijks bekend was. Wie dit onderzoek had geïnitieerd, blijft tot op heden onduidelijk. Daarnaast was er nog een aangifte tegen Zorreguieta voor misdaden tegen de menselijkheid. Deze aangifte is echter nooit voor de rechter gekomen.

Volgens mensenrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld wilde het Openbaar Ministerie de zaak 'uit de weg ruimen'.

Er is momenteel geen vastgestelde datum waarop kroonprinses Amalia de troon zal overnemen. In Nederland is het gebruikelijk dat een troonopvolging plaatsvindt wanneer de zittende monarch aftreedt of overlijdt.

Koning Willem-Alexander werd koning toen zijn moeder koningin Beatrix vrijwillig aftrad in 2013. Dit soort abdicaties gebeurt meestal op een moment dat de koning of koningin besluit dat het tijd is voor een nieuwe generatie.