Hoe de maffia en nba-sterren de gokwereld op zijn kop zetten

Je denkt dat je alles wel hebt gezien in de wereld van sport en criminaliteit. En dan komt er een nieuwsbericht voorbij dat zo bizar is, dat het leest als een afgekeurd script voor een maffiafilm. Toch is het echt: de FBI heeft 34 mensen gearresteerd in een schandaal dat zich uitstrekt over elf staten.

We hebben het niet over een paar kleine vergrijpen, maar over tientallen miljoenen dollars, vier (!) maffiafamilies en, als klap op de vuurpijl, absolute topnamen uit de NBA. Miami Heat-speler Terry Rozier en Portland Trail Blazers-coach Chauncey Billups zijn beiden op non-actief gesteld. Dit is geen klein incident; dit is een bom onder de integriteit van de Amerikaanse topsport.

Dit schandaal legt twee totaal verschillende werelden bloot. Aan de ene kant heb je het illegale, ondergrondse circuit waar criminelen met gemanipuleerde spellen en voorkennis miljoenen stelen. Dit is pure fraude, verpakt als een pokerspelletje. Het laat zien hoe gevaarlijk de ongereguleerde, criminele kant van gokken is.

Aan de andere kant heb je de gigantische, legale online gokmarkt. In Nederland kennen we de strenge regulering via de Ksa en het Cruks-systeem, wat veel spelers beperkt. Dit leidt ertoe dat velen op zoek gaan naar een legaal, maar gereguleerd. Deze platforms, die opereren met internationale vergunningen (bijvoorbeeld uit Malta of Curaçao), leggen de focus op transparantie en een eerlijke speelomgeving. Ze trekken spelers aan met een bibliotheek die vaak duizenden slots en live casino-spellen telt, en bieden promotiestructuren die je op de Nederlandse markt niet snel zult vinden.

Het is de tegenpool van de achterkamertjes; hier vind je een enorme selectie aan slots, live casino en tafelspellen, maar dan wel binnen een gecontroleerd en versleuteld systeem. De aantrekkingskracht is de vrijheid in spelaanbod, niet de 'vrijheid' om opgelicht te worden.

Het schandaal kent twee hoofdtakken. De eerste is 'spot-fixing', het manipuleren van specifieke gebeurtenissen in een wedstrijd. Terry Rozier, een sterspeler, wordt ervan verdacht dat hij in maart 2023 een wedstrijd heeft gemanipuleerd. Hij speelde toen voor de Charlotte Hornets en zou vrienden hebben laten weten dat hij van plan was snel uit te vallen met een "zogenaamde blessure".

En jawel, na negen minuten verliet Rozier het veld. Hierdoor wonnen zijn handlangers tienduizenden dollars met weddenschappen op zijn persoonlijke statistieken, zoals 'minder dan X punten'. Volgens de aanklagers reed een vriend de hele nacht door om het geld persoonlijk bij Rozier af te leveren.

Damon Jones, voormalig assistent-coach, gebruikte een andere tactiek: pure voorkennis. Hij zou voor een wedstrijd in 2023 hebben doorgebriefd dat superster LeBron James (die zelf geen verdachte is) niet zou spelen vanwege een blessure. Gokkers konden zo massaal inzetten tegen de Lakers, nog voordat het nieuws officieel bekend was.

Waar de spot-fixing al schokkend is, zijn de details van de pokerspellen ronduit bizar. De aanklagers spreken zelf van een "Hollywoodfilm". NBA Hall of Famer Chauncey Billups en Damon Jones zouden hun bekendheid hebben gebruikt als lokaas. Ze nodigden rijke 'vissen' (slachtoffers) uit voor exclusieve high-stakes pokerspellen, georganiseerd door de maffia.

Wat die slachtoffers niet wisten, was dat de spellen volledig waren gemanipuleerd. We hebben het hier niet over een kaart in de mouw stoppen; dit is Ocean's Eleven ontmoet James Bond. De FBI spreekt over röntgentafels die kaarten konden 'lezen' die met de afbeelding naar beneden lagen.

Alsof dat nog niet genoeg is, werden er automatische kaartenschudmachines gebruikt die vooraf waren gehackt. Een 'operator', die ergens anders zat, kon de interne camera van de machine aansturen, de volgorde van de kaarten zien en deze info via bluetooth doorsturen naar een handlanger aan tafel.

Deze 'quarterback' gebruikte vervolgens een codetaal van geheime signalen – een tikje op de kin, het aanraken van een chip – om de andere valsspelers in het complot in te lichten. Dit is geen oplichting meer, dit is een militaire operatie. En om het niet te opzichtig te maken, lieten ze de 'vis' soms bewust een kleine hand winnen. "Laat hem winnen, hij staat al 40k in de min en anders vertrekt hij", zo stond in een onderschept sms'je. De arrogantie is bijna net zo verbijsterend als de technologie.

NBA-baas Adam Silver reageerde "diep geschokt" en zei een knoop in zijn maag te hebben. Logisch, want dit komt bovenop de levenslange schorsing van Jontay Porter vorig jaar, die ook al wedstrijden manipuleerde voor gokwinsten. Het vertrouwen van de fans, het kapitaal waar de hele sport op draait, ligt volledig in puin.

De spelers riskeren tot twintig jaar gevangenisstraf per aanklacht. Dit schandaal toont de enorme schaduwkant van een sportwereld waar de bedragen zo astronomisch zijn dat de verleiding voor sommigen te groot wordt. Het legt een complex web bloot van topsporters die hun ziel verkopen, georganiseerde misdaad en high-tech fraude.

Als fan blijf je achter met een bittere nasmaak. Je kijkt nooit meer hetzelfde naar een speler die plotseling "geblesseerd" het veld verlaat of een "onverklaarbare" fout maakt. Dit verhaal is duidelijk nog lang niet ten einde.