Kabinet geeft gemeenten ruimte voor snelheidslimieten op fietspaden

Gemeenten krijgen waarschijnlijk vanaf volgend jaar de mogelijkheid om te experimenteren met maximumsnelheden op fietspaden. Dit staat in een meerjarenplan voor fietsveiligheid dat demissionair minister Tieman van Infrastructuur heeft aangeboden aan de Tweede Kamer. De minister wil namelijk het aantal ernstige fietsongelukken terugdringen en noemt de grote verschillen in massa en snelheid op het fietspad als een belangrijk probleem.

De invoering van een snelheidslimiet moet vooral elektrische fietsen en fatbikes tot rust manen. De exacte limiet wordt niet centraal bepaald maar overgelaten aan de gemeenten. Zij mogen ook zelf besluiten of bepaalde typen voertuigen, zoals elektrische bakfietsen voor goederenvervoer, voortaan op de rijbaan moeten rijden in plaats van op het fietspad.

De maatregel is nog niet wettelijk vastgelegd. Tieman wil eerst experimenten toestaan en deze evalueren voordat hij landelijk ingrijpt. Pas als de resultaten duidelijk zijn zal worden overwogen of de verkeersregels breder aangepast moeten worden. Tegelijkertijd waarschuwt hij dat er geen "lappendeken" aan verschillende regels mag ontstaan. Er moet volgens hem ruimte zijn voor lokaal maatwerk, maar dat mag niet leiden tot onduidelijkheid of chaos.

De aanleiding voor het voorstel is de verontrustende stijging van het aantal fietsslachtoffers. In 2024 kwamen er 675 mensen om in het verkeer, waarvan meer dan een derde op de fiets. Daarnaast raakten naar schatting 7400 personen ernstig gewond bij verkeersincidenten, waarvan 70 procent bij een fietsongeval. Vooral het stijgende aantal ongevallen met fatbikes baart Tieman zorgen. "Het fietspad van nu is heel anders dan het fietspad van tien jaar geleden door alle ontwikkelingen in mobiliteit", zei hij voorafgaand aan de ministerraad vanochtend.

Vergelijkbare plannen bestaan ook in andere landen. In Duitsland wordt sinds 2022 lokaal geëxperimenteerd met snelheidsbeperkingen voor e-bikes. Ook in België loopt momenteel een proef waarbij sommige fietspaden tijdelijk een maximumsnelheid van 25 kilometer per uur krijgen. In Nederland zou zo’n limiet goed aansluiten bij bestaande e-bike regelgeving. De meeste elektrische fietsen ondersteunen namelijk tot 25 kilometer per uur.

De Fietsersbond steunt het plan voorzichtig maar pleit voor duidelijke communicatie en uniforme handhaving. De organisatie vreest dat het zonder goede controle niet effectief zal zijn. Gemeenten die met de experimenten willen starten kunnen zich later dit jaar aanmelden bij het ministerie.