Kanker was ooit een ziekte die vooral ouderen trof, maar de tijden zijn veranderd. Tegenwoordig zien we een zorgwekkende toename van het aantal jonge mensen bij wie de diagnose kanker wordt gesteld.
In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld steeg het aantal kankergevallen onder vijftigers tussen 1990 en 2019 met bijna 80%, terwijl het aantal sterfgevallen onder jonge patiënten met 28% toenam.
Deze alarmerende trend baart experts zorgen en roept de vraag op: wat drijft deze stijging van kanker bij jongeren?
Wetenschappers zoeken naar antwoorden. Hoewel leeftijd een belangrijke risicofactor blijft - acht op de tien gevallen van borstkanker komen voor bij vrouwen boven de 50 - zijn er tal van andere factoren die een rol kunnen spelen.
Onderzoek wijst uit dat ongezonde leefgewoonten, zoals roken, overgewicht, alcoholmisbruik, te weinig lichaamsbeweging en een ongezond voedingspatroon, een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van kanker.
Een specifieke zorg is de toename van darmkanker bij jongeren. Studies tonen aan dat darmweefsel van jonge patiënten met darmkanker cellen bevat die er 15 jaar ouder uitzien dan hun werkelijke leeftijd.
Dit suggereert dat factoren zoals voeding en darmbacteriën een rol kunnen spelen bij de versnelde veroudering van de dikke darm, waardoor deze vatbaarder wordt voor kanker.
Hoewel de oorzaken van deze toename nog niet volledig zijn opgehelderd, is er hoop. Door gezonde keuzes te maken, kunnen jongeren hun risico op kanker aanzienlijk verkleinen. Hier zijn enkele belangrijke tips:
Houd je gewicht onder controle: Overgewicht is een significante risicofactor voor diverse soorten kanker. Zorg voor een gezond gewicht door een uitgebalanceerd dieet te volgen en regelmatig te sporten.
Beweeg regelmatig: Lichaamsbeweging is essentieel voor een goede gezondheid en kan het risico op kanker verminderen. Streef naar ten minste 30 minuten matige lichaamsbeweging per dag.
Verminder schermtijd: Te veel tijd doorbrengen achter schermen kan leiden tot een inactieve levensstijl, wat het risico op kanker en andere gezondheidsproblemen verhoogt. Beperk je schermtijd en zorg voor regelmatige pauzes om te bewegen.
Eet gezond: Kies voor een voedingspatroon dat rijk is aan fruit, groenten, volkoren granen en magere eiwitten. Beperk bewerkte voedingsmiddelen, suikerhoudende dranken en rood vlees.
Bescherm je huid tegen de zon: Overmatige blootstelling aan de zon is een belangrijke oorzaak van huidkanker. Gebruik zonnebrandcrème met een hoge SPF, draag beschermende kleding en vermijd de zon tijdens de piekuur.
Stop met roken: Roken is de grootste oorzaak van vermijdbare sterfgevallen en vergroot het risico op diverse soorten kanker aanzienlijk. Zoek hulp bij het stoppen met roken als je moeite hebt om te stoppen.
Wees je bewust van je familiegeschiedenis: Als er in je familie gevallen van kanker zijn, is het belangrijk om je hier bewust van te zijn en met je arts te praten over eventuele verhoogde risico's.
Ga regelmatig voor controles: Regelmatige medische controles en screenings kunnen kanker vroegtijdig opsporen, waardoor de kans op succesvolle behandeling aanzienlijk toeneemt.
Kanker is een ernstige ziekte, maar het is belangrijk om te onthouden dat het niet onvermijdelijk is. Door gezonde keuzes te maken en je risico's te kennen, kun je je kansen op een gezond en lang leven aanzienlijk vergroten.
Naast bovenstaande tips is het ook belangrijk om te benadrukken dat er nog steeds veel onderzoek gaande is naar de oorzaken van kanker bij jongeren.