GGD IJsselland meldt alarmerende toename soa's

De GGD IJsselland constateert een zorgwekkende ontwikkeling: het aantal seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) in de regio blijft stijgen.

In 2023 lag het aantal vastgestelde soa's aanzienlijk hoger dan het landelijk gemiddelde. Dit baart extra zorgen nu blijkt dat het condoomgebruik onder jongeren juist fors afneemt.

Uit de jaarlijkse Thermometer Seksuele Gezondheid van de GGD IJsselland blijkt dat meer dan 2800 mensen zich vorig jaar bij hen meldden voor een soa-test.

Bij alarmerend hoge percentages, 28,3% om precies te zijn, werd na onderzoek een of meerdere soa's vastgesteld. Dit 'soa-vindpercentage' ligt beduidend hoger dan in de rest van Oost-Nederland (23,8%) en heel Nederland (21%).

Onder de geconstateerde soa's springt met name de stijging van gonorroe in het oog. Deze aandoening, die kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals de gevreesde druiper, komt steeds vaker voor.

Het aantal diagnoses steeg vorig jaar met bijna 4%. Het vindpercentage van chlamydia bleef stabiel, terwijl dat van syfilis daalde. Het aantal HIV-diagnoses is laag, maar verdubbelde wel naar 0,4%.

De exacte oorzaken achter de toename van soa's in IJsselland zijn vooralsnog onduidelijk. De GGD IJsselland is een nader onderzoek gestart om hier meer helderheid over te krijgen.

Eén mogelijke verklaring is dat de GGD zich richt op het testen van mensen met een verhoogd risico op soa's. Hierdoor kan het vindpercentage omhoog gaan.

Anderzijds is het mogelijk dat soa's door de maatschappij als minder ernstig worden gezien, nu ze goed te behandelen en te voorkomen zijn met veilig vrijen. Dit kan leiden tot een lagere risicobeschouwing en minder alert gedrag.

Een opvallende ontwikkeling is de daling van het condoomgebruik onder jongeren tot 25 jaar. Uit het onderzoek Seks onder je 25e van Rutgers blijkt dat in 2017 nog zo'n 75% van de Nederlandse jongeren een condoom gebruikte tijdens de seks.

In 2023 was dat percentage gedaald naar 67%. De GGD vermoedt dat deze daling samenhangt met veranderende patronen in seksuele relaties onder jongeren.

Jongeren hebben vaker vluchtige seks met dezelfde partner, waarbij men wellicht meer vertrouwen heeft en minder snel een condoom gebruikt. Dit is een zorgelijke ontwikkeling, aangezien soa's ook bij vaste partners kunnen worden overgedragen.

GGD IJsselland onderneemt al stappen om de stijging van soa's tegen te gaan. In voorlichtingsprogramma's wordt extra aandacht besteed aan veilig vrijen en het belang van anticonceptie, waaronder het condoom.

De GGD benadrukt ook het belang van soa-testen, vooral voor mensen met een hoog risico op soa's. Daarnaast adviseert de organisatie om altijd een condoom te gebruiken bij wisselende seksuele contacten.

En ook bij klachten is het belangrijk om te testen, zelfs als je al een vaste partner hebt.