Nederland bevindt zich officieel in een asielcrisis, zo meldt minister Marjolein Faber van Asiel en Migratie. Volgens haar is het land tot de nok toe gevuld en lijkt ze hiermee aan te sturen op de invoering van de eerder aangekondigde asielcrisiswet.
Deze situatie zou mogelijk kunnen leiden tot een confrontatie met de Europese Commissie. Minister Faber reageerde woensdag op een bericht in De Telegraaf waarin wordt gesteld dat er binnenkort bijna 40.000 nareizigers naar Nederland komen.
Dit zijn familieleden van asielzoekers die in het buitenland wachten op toestemming om naar Nederland te mogen reizen. Afgelopen jaar werd ongeveer 90% van deze verzoeken goedgekeurd.
De druk op de opvanglocaties neemt toe, zoals blijkt uit de recente sluiting van een instroomlocatie in Utrecht voor Oekraïense vluchtelingen. Burgemeester Sharon Dijksma gaf aan dat de opvanglocatie volledig vastliep.
Vluchtelingen zouden hier slechts een of twee dagen blijven voordat ze naar een permanente locatie doorstroomden. Dit doorstroomproces stokte echter, waardoor mensen weken of zelfs maanden vastzaten in de tijdelijke opvang.
Minister Faber benadrukte de ernst van de situatie: “We zien dat Utrecht de instroomlocatie voor Oekraïners niet meer aankan. Alles zit bomvol. Nederland verkeert in een asielcrisis.”
Met haar uitspraken lijkt Faber voor te sorteren op een tijdelijke asielcrisiswet. Deze wet zou haar in staat stellen om de asielinstroom te beperken, grenscontroles te verscherpen en maatregelen zoals het intrekken van de Spreidingswet en het invoeren van een asielbeslisstop door te voeren.
Desalniettemin staat Nederland voor een uitdaging. De Europese Commissie heeft eerder gewaarschuwd dat het uitroepen van een asielcrisis niet zomaar kan.
Nederland moet eerst aantonen dat het migratiestelsel is vastgelopen, ondanks adequate voorbereidingen en maatregelen. Daarnaast moet er een goed onderbouwd verzoek worden ingediend in Brussel. Als Nederland deze stappen overslaat, kan de Europese Commissie juridische procedures tegen Nederland starten.
Ook voor plannen zoals het beperken van gezinshereniging liggen er juridische obstakels. Een absoluut verbod is volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens niet toegestaan, vanwege het recht op gezinsleven. Het hanteren van een tijdelijke wachtperiode zou wel mogelijk zijn, mits zorgvuldig toegepast.