Nederlanders leven korter in goede gezondheid, kampen vaker met chronische aandoeningen en 40 procent van de jongeren beweegt onvoldoende.
Om deze trend te keren, pleiten 22 gezondheidsfondsen ervoor om gezondheid als uitgangspunt te nemen in al het overheidsbeleid. Vandaag bieden zij een manifest aan demissionair minister Dijkstra van Medische Zorg aan.
De organisaties waarschuwen voor een dreigende "gezondheidsramp", die ook de Nederlandse welvaart kan schaden. Ze stellen dat ongezondheid de samenleving aanzienlijke kosten bezorgt en de personeelstekorten vergroot.
Het is een ontwikkeling die volgens de organisaties niet vanzelf stopt. Het manifest roept op tot een proactieve aanpak om de gezondheid van de bevolking te verbeteren en de negatieve impact op de economie en arbeidsmarkt te verminderen.
Volgens het manifest leven mensen met lagere inkomens acht jaar korter dan mensen met hogere inkomens. Bovendien leven zij maar liefst 24 jaar korter in goede gezondheid. De organisaties benadrukken dat een ongezonde leefstijl nog steeds makkelijker en goedkoper is dan gezond leven.
"De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat het te wijten is aan vier grote industrieën. Zij hebben een verdienmodel dat de gezondheidsproblemen creëert", zegt hoogleraar Gezondheidseconomie Jochen Mierau in het NOS Radio 1 Journaal.
Tabak en alcohol
Volgens hem zijn de tabaks-, alcohol-, bewerkt voedsel- en fossiele brandstofindustrie de schuldigen. Hij noemt roken als voorbeeld.
"Er is geen reden om te roken, toch zien we in Nederland dat het aantal rokers langzaam weer aan het stijgen is. We hadden tabaksreclame en de verkoop ingeperkt, maar daar is vervolgens omheen gewerkt en terug ingevoerd met de introductie van vapen."
Ook 'ongezond eten' wordt zo verslavend mogelijk gemaakt volgens hem. "Producten worden zo gemaakt dat wij er een verlangen naar krijgen. Het lijkt uit onszelf te komen, maar het wordt heel bewust ontwikkeld zodat we er een verslavend gevoel aan krijgen."
Volgens Mierau moet Nederland het gezondheidsprobleem nu echt serieus gaan nemen. "In de grondwet staat dat de overheid maatregelen moet treffen om de volksgezondheid te beschermen", zegt hij.
Komend jaar willen de 22 samenwerkende gezondheidsfondsen een 'gezondheidstop' organiseren. Tijdens deze top moeten overheid, bedrijfsleven, wetenschap, zorg- en patiëntenorganisaties concrete afspraken maken over de bevordering van de gezondheid van Nederlanders.